Helaas zijn het vaak ouderen die slachtoffer worden van babbeltrucs. Oplichters en dieven verzinnen slimme smoesjes om vertrouwen te winnen en zo toegang tot een woning te krijgen. Eenmaal binnen proberen ze waardevolle spullen, zoals sieraden en bankpassen, buit te maken. Dit kan niet alleen financiële schade veroorzaken, maar ook leiden tot gevoelens van angst en schaamte bij de slachtoffers. Het is daarom belangrijk om alert te zijn en voorzorgsmaatregelen te nemen.
Wat is een babbeltruc?
Een babbeltruc is een vorm van diefstal waarbij een dader verwarring sticht bij het slachtoffer door middel van een smoes of leugen. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, zoals:
- Zich voordoen als medewerker van een bedrijf: De oplichter zegt van de thuiszorg, het energiebedrijf of de bank te zijn. Tip: Vraag om legitimatie en controleer bij het bedrijf voordat u iemand binnenlaat.
- Zich voordoen als collectant: Een zogenaamde collectant vraagt om een donatie. Tip: Laat de collectant buiten wachten en sluit de deur terwijl u geld pakt. Neem nooit uw portemonnee mee naar de deur.
- Zich voordoen als iemand met een probleem: Een onbekende vraagt bijvoorbeeld om hulp bij pech of een noodgeval. Tip: Laat de persoon niet binnen, maar bied aan om zelf het alarmnummer te bellen.
Hoe voorkomt u een babbeltruc?
Oplichters worden steeds slimmer en verzinnen voortdurend nieuwe trucs. Wees daarom altijd alert en volg deze tips:
- Doe nooit zomaar open. Kijk eerst door het raam, de deurspion of gebruik een intercom.
- Gebruik een kierstandhouder (stevige variant van een deurkettinkje) voordat u de deur opent.
- Vraag wie de persoon is en wat deze komt doen. Laat vreemden niet zomaar binnen.
- Geef nooit uw bankpas of pincode af. Bankmedewerkers komen nooit aan de deur en vragen nooit telefonisch om uw pincode.
- Wees alert op nieuwe oplichtingstrucs. Tijdens de coronacrisis deden oplichters zich bijvoorbeeld voor als verplegers die kwamen vaccineren.
Wat is bankpasfraude en hoe herkent u het?
Bankpasfraude is een veelvoorkomende vorm van oplichting waarbij criminelen proberen uw bankpas en pincode te bemachtigen om vervolgens geld van uw rekening te halen. Dit kan op verschillende manieren gebeuren:
- Valse bankmedewerkers: Een oplichter belt of komt aan de deur en beweert dat uw bankpas moet worden vervangen of geblokkeerd. Hij of zij vraagt u de pincode te geven en de pas af te geven.
- Phishing en spoofing: U ontvangt een nep-mail of sms die afkomstig lijkt te zijn van uw bank, waarin u wordt gevraagd om in te loggen of uw gegevens te delen.
- Truc met betaalautomaat: Oplichters beweren dat ze u helpen met pinnen of contactloos betalen en proberen daarbij uw pincode af te kijken.
Voorkom bankpasfraude met deze tips:
- Geef nooit uw bankpas of pincode af. Banken vragen hier nooit om, ook niet telefonisch.
- Controleer altijd de afzender van e-mails en sms’jes. Klik niet zomaar op links in verdachte berichten en e-mails.
- Laat niemand meekijken bij het pinnen. Bedek uw pincode altijd met uw hand.
- Vernietig oude bankpassen. Knip ze door bij de chip en magneetstrip.
- Twijfelt u? Bel zelf uw bank via het officiële telefoonnummer.
Wat is phishing en hoe herkent u het?
Phishing is een methode waarmee criminelen proberen om uw persoonlijke gegevens, zoals bankgegevens, wachtwoorden en pincodes, te achterhalen. Dit gebeurt vaak via e-mails, sms’jes of nepwebsites die eruitzien als officiële berichten van een bank, overheid of andere vertrouwde instantie.
Typische kenmerken van phishing:
- U krijgt een e-mail of sms met een urgent verzoek, zoals “Uw rekening wordt geblokkeerd” of “U moet direct uw gegevens bijwerken.”
- Er staat een link in het bericht die u naar een nagemaakte website leidt. Deze website lijkt op die van uw bank, maar is bedoeld om uw inloggegevens te stelen.
- Er wordt gevraagd om persoonlijke gegevens of inloggegevens. Betrouwbare organisaties vragen hier nooit om via e-mail of sms.
Hoe voorkomt u phishing?
- Klik nooit zomaar op links in e-mails of sms’jes. Bezoek websites van banken en andere instellingen altijd via de officiële URL.
- Controleer de afzender zorgvuldig. Phishingmails komen vaak van e-mailadressen die lijken op officiële adressen, maar kleine afwijkingen hebben.
- Gebruik tweestapsverificatie. Dit maakt het criminelen moeilijker om toegang tot uw account te krijgen.
- Twijfelt u? Neem contact op met de organisatie via een officieel telefoonnummer.
Financiële uitbuiting van ouderen
Ouderen zijn vaak deels of volledig afhankelijk van anderen en daardoor kwetsbaar voor financiële uitbuiting. Jaarlijks worden naar schatting 30.000 ouderen (65+) slachtoffer van deze vorm van misbruik. Aangenomen wordt dat het werkelijke aantal hoger ligt, omdat veel slachtoffers geen aangifte doen uit schaamte of omdat ze niet weten hoe ze dat moeten aanpakken.
Voorbeelden van financiële uitbuiting:
- Het wegnemen van geld, sieraden of andere waardevolle bezittingen.
- Extra pinnen met de bankpas van de oudere zonder toestemming.
- Misbruik maken van volmachten en rekeningen leeghalen.
- Dwingen om geld of eigendommen over te dragen.
In 85% van de gevallen is de pleger een familielid. Maar ook mantelzorgers, andere professionals en vrijwilligers maken zich hier schuldig aan.
Hoe voorkomt u financiële uitbuiting?
- Laat uw bankrekening beheren door een betrouwbare persoon en stel een bewindvoerder aan als u daar behoefte aan heeft.
- Houd uw bankpas en pincodes geheim en laat niemand anders pinnen voor u.
- Maak afspraken over financiële zaken met een onafhankelijke derde, zoals een notaris.
- Wees alert op ongebruikelijke financiële transacties en vraag hulp bij twijfel.
- Meld misbruik bij de politie of een vertrouwenspersoon.
Samen sterk tegen oplichters
Het ministerie van Justitie en Veiligheid en zijn partners geven regelmatig voorlichting over verschillende methodes die criminelen gebruiken. Op verschillende websites vindt u informatie over de meest voorkomende methodes en handige tips om oplichting te voorkomen.
Wijkagent senioren en veiligheid Jeroen van Mierle geeft op 1 april een Lezing ‘Senioren en Veiligheid’ over (het voorkomen van) bankfraude/phishing. De locatie waar dit zal plaatsvinden is in Huis bij de Bron, op de 1e etage (Jordaanzaal). Om deze bij te wonen is het noodzakelijk vooraf eerst aan te melden.
Bel direct 112 als u een situatie niet vertrouwt! Samen maken we het oplichters niet te makkelijk.
Belangrijke externe links: